Waay, Nicolaas van der (1855-1936), Amsterdams weesmeisje – ca. 1900

Nicolaas van der Waay (1855-1936)

Amsterdams weesmeisje – ca. 1900
gesigneerd rechtsonder
olieverf op paneel
44 x 22 cm

Herkomst:Particuliere collectie, Frankrijk

De Amsterdamse schilder Nicolaas van der Waay verwierf zijn grootste faam met zijn schilderijen
van de weesmeisjes in het Amsterdamse Burgerweeshuis, gekleed in het kenmerkende rood, zwart en
wit. Van der Waay studeerde aan de Rijksacademie (1871-1875) waarvan hij later, in de periode
1891-1927, zelf directeur werd.

Aangezien de regenten van het Burgerweeshuis kunstenaars geen toestemming gaven om in het
weeshuis te schilderen, moest Van der Waay werken met enkele kostuums die hij had meegekregen.
Hij liet modellen in zijn atelier poseren, in de kledij van de weesmeisjes. Een vast model dat
hij hiervoor gebruikte was Hendrika Louise Maria Looyer (1886-1970). Zij komt op veel schilderijen
voor. De achterkleinzoon van de schilder wist verder te melden dat Nicolaas van der Waay lange
tijd een weesmeisje in dienst had als hulp in de huishouding.

Waren de vroege voorstellingen van weesmeisjes nog zeer precies geschilderd en bijna academisch
opgevat, in de latere werken van rond de eeuwwisseling wordt Van der Waays toets losser en zijn
stijl impressionistischer — een ommezwaai die niet denkbaar is zonder de invloed van zijn
tijdgenoot Isaac Israels. Het hier aangeboden schilderij is een sterk voorbeeld van een later,
vrijer opgevat werk.

Geraadpleegde literatuur:A.G.C. van Duijl, ‘N. van der Waay’, in: Max Rooses, Het Schilderboek.
Nederlandsche schilders der negentiende eeuw, Amsterdam 1898, pp. 79-98
W.P. Janssen, Een kwintet plezier in kunst, Harlingen 2009, pp. 6-9